Zijn wij vervreemd van de natuur? Wordt onze omgeving bepaald door technologische ontwikkelingen en marketingstrategieën? En belemmert ons vooruitgangsdenken onze verantwoordelijkheid voor de natuur? De groepstentoonstelling ‘Natural’ Constructions die van 11 oktober t/m 11 januari 2019 te zien was in Circl.ART, toonde een selectie uit de recente aankopen van de ABN AMRO Kunstcollectie van kunstenaars die op verschillende manieren refereren aan de maakbare wereld en aan de vraag hoe en of we die in stand moeten houden.

De kunstenaars in de tentoonstelling benadrukten de scheiding tussen natuur en cultuur ‒ die zelden zo diffuus was ‒ lieten zien hoe we de natuur met geavanceerde technologie proberen te beheersen en hielden ons een spiegel voor op het moment dat we dreigen weg te dromen in een schijnbaar ongerept paradijs. Zo lieten Persijn Broersen en Margit Lukács in Establishing Eden zien dat het filmische ongerepte paradijs een constructie is door het in digitale flarden uiteen te laten vallen. Cristina Lucas toonde alledaagse subtiele manipulaties door te onderzoeken hoe bedrijven kleur inzetten om in te spelen op emoties, en de surrealistische Screenshot Montages van Anouk Kruithof maakten ons bewust van de marketingstrategieën die ons kijken en oordelen voortdurend beïnvloeden. Hoe de effecten van technologische ontwikkelingen hun sporen nalaten in ons gedrag, signaleerde Constant Dullaart in een even eenvoudig als klassiek beeldje van een modern gebaar. Wij hebben de wereld in de hand.

'Natural' Constructions, in Circl.ART, v.l.n.r. Anouk Kruithof, Christina Lucas. Foto: Gert Jan van Rooijen

Tegenover de maakbare wereld stond in de tentoonstelling onze verantwoordelijkheid voor de – al dan niet zelf geschapen – natuur. Zo fotografeerde Marie-José Jongerius de iconische palmbomen van Los Angeles, een aangelegd landschap dat allesbehalve duurzaam blijkt te zijn en dat zonder menselijk ingrijpen verloren gaat. Melanie Bonajo ging nog een stap verder en pleit voor een nauwere verbinding met de natuur, waarmee we volgens de kunstenaar alle voeling hebben verloren. In haar filmstills en foto’s zet ze vraagtekens bij het kapitalistische vooruitgangsdenken, waarin de natuur is verworden tot een beheersbaar decor en mensen lijden aan spirituele armoede. Met beelden van rituele stammen en elf-achtige figuren verleide ze ons te vertrouwen op onze intuïtie en natuurlijke krachten om zo weer één te worden met onze oorsprong.

De tentoonstelling bevatte werk van Melanie Bonajo, Constant Dullaart, Persijn Broersen & Margrit Lukács, Marie-José Jongerius, Cristina Lukas en Anouk Kruithof. Voor meer informatie, zie brochure tentoonstelling (PDF).