Marcel van Eeden, The Rijnbar, in Circl.ART, 2019. Foto: Gert Jan van Rooij
Van 6 december 2019 t/m 27 februari 2020 was de tentoonstelling The Rijnbar te zien in Circl.ART, de projectruimte van de ABN AMRO-kunstcollectie in Circl op de Zuidas. Deze tentoonstelling toonde de nieuwste serie tekeningen van Marcel van Eeden. De serie van 32 tekeningen verbeelde een mysterieus en spannend verhaal dat zich afspeelt tegen het decor van Amsterdam Zuid, de Hortus en het Rijksmuseum Amsterdam.
Marcel van Eeden (Den Haag, 1965) baseert zijn tekeningen op foto’s en tekstfragmenten uit verschillende boeken, kranten, tijdschriften en archieven van vóór 1965. Veel van de tekeningen zijn daarom zwart-wit. Zijn verhalen spelen zich af in het ‘hiervoormaals’ van de kunstenaar, in de tijd dat Van Eeden nog niet was geboren. De tekeningen en tekstfragmenten vloeien als vanzelfsprekend samen en verbinden verschillende situaties met elkaar tot nieuwe suggestieve en raadselachtige verhalen met een onderhuidse spanning. Marcel van Eeden wordt voor zijn verhalen geïnspireerd door onder anderen de Duitse filosoof Arthur Schopenhauer (1788-1860). Diens gedachtegoed ‒ vrijelijk geïnterpreteerd ‒ speelde ook een belangrijke rol in de serie The Rijnbar, die deel uitmaakt van een steeds verder uitdijend oeuvre van (series van) tekeningen. Samen vormen ze een door Marcel van Eeden gecreëerd universum, in een verleden parallel aan onze werkelijkheid.
De tekeningen voor The Rijnbar vertellen het verhaal van een zekere dr. Mac Intosch, die naar Amsterdam komt en in de kelder van de Rijnbar aan de Rijnstraat een machine plaatst waarmee hij energie kan opwekken uit de ‘wil’ van dingen. De ‘wil’ (ontleend aan Schopenhauers bekendste werk: Die Welt als Wille und Vorstellung) is een levenskracht, een energie die schuilgaat in organismen en levenloze dingen. Een poging om energie te extraheren van cactussen in de Amsterdamse Hortus verloopt niet succesvol. De schilderijen van grote meesters in het Rijksmuseum lijken een betere bron te zijn.
Cactussen, machinekamers, schilderijen en pikante soirees vormen samen een absurdistisch en tegelijk spannend relaas. Met de herkenbare architectuur van Amsterdam Zuid in de hoofdrol van de serie, was de Zuidas een passende locatie om de tekeningen te tonen. Naast The Rijnbar gaven enkele grote tekeningen die Van Eeden sinds 2012 maakt, een bredere kijk op zijn oeuvre.
The Rijnbar werd samengesteld door curator Colin Huizing. Bij deze tentoonstelling is het boek The Rijnbar (LM Publishers, Volendam) verschenen. Marcel van Eeden is met meerdere werken in de ABN AMRO-collectie vertegenwoordigd. Een serie van elf tekeningen uit de tentoonstelling Ryks Museum die Van Eeden maakte als vervolg op The Rijnbar-serie, is verworven door de ABN AMRO Kunstcollectie.