Van 13 december 2017 – 27 februari 2018 was in Circl.ART, de solotentoonstelling Defiant Gardens van de Nederlandse fotograaf Henk Wildschut te zien. Wildschut (Harderwijk, 1967) begeeft zich met zijn geëngageerde, documentaire fotoreeksen vaak midden in het maatschappelijk debat. In Defiant Gardens legde hij met een nieuwe serie foto’s van tuintjes in vluchtelingenkampen de pijnlijke tegenstrijdigheid van het bestaan van de bewoners bloot.

De tentoonstelling Defiant Gardens toonde een selectie uit de foto’s die Wildschut heeft gemaakt in diverse vluchtelingenkampen in Jordanië, Libanon, Calais en Tunesië. Tuintjes verwacht je daar niet. Aangelegd op een plek waar je zo snel mogelijk weer vandaan wilt, vormen ze een pijnlijk tegenstrijdig beeld. Wildschut trof ze aan rondom de tenten en hutten die hij fotografeerde. Net als de potten met bloeiende planten, die soms al als stekje uit het thuisland Syrië waren meegenomen. ‘Zelfs in de woestijn voelen mensen de behoefte iets te laten groeien en te verzorgen. Het geeft ze houvast, een reden om door te gaan, en laat zien dat ze niet alleen slachtoffer zijn. Daarmee staat Defiant Gardens voor mij symbool voor hoop’, aldus Wildschut.

Met de titel van de tentoonstelling verwees Wildschut naar een onderzoek van de Amerikaanse landschaps- en architectuurhistoricus Kenneth Helphand naar tuinen die in erbarmelijke omstandigheden worden onderhouden. Hieruit blijkt dat het fenomeen een lange geschiedenis kent. Er werden in de Tweede Wereldoorlog bijvoorbeeld tuintjes aangelegd in nazi- en interneringskampen. En in de Eerste Wereldoorlog ontstonden ze zelfs naast de loopgraven. Juist dit soort tuinen brengt de relatie tussen mens en natuur in beeld. Ze vertegenwoordigen optimisme, schoonheid en leven in een tijd die vaak wordt gedomineerd door lelijkheid en vernietiging. Ook vormen ze een herinnering aan thuis en scheppen ze voldoening. Zelden was een tuin betekenisvoller.

Verscheidene van de werken uit de Defiant Garden-serie zijn inmiddels onderdeel van de ABN AMRO Kunstcollectie, zoals Ra’s Ajdir, Tunisia, Shousa refugee camp, July 2011.

Henk Wildschut, Ra’s Ajdir, Tunisia, Shousa refugee camp, July 2011

Henk Wildschut (Harderwijk, 1967) studeerde aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag (1993-1997). Zijn documentaire projecten verschenen in verschillende fotoboeken, waaronder Ville de Calais (2017), Food (2013) en Shelter (2010). Naast zijn werk in opdracht voor kranten en tijdschriften exposeert Wildschut regelmatig in binnen- en buitenland. Zijn foto’s waren onder meer te zien in op het Festival of Political Photography in Helsinki, (2017), in het Museum of Modern Art in New YorkY (2016), in Foam (2016) en het Rijksmuseum (2013), beide in Amsterdam, en in Museum Jan Cunen in Oss (2013). Wildschut ontving verschillende prijzen, waaronder de Arles Prix du Livre d’auteur 2017, de Dutch Doc Award (2011) en de Foto Kees Scherer Prijs (2009).