Constant Dullaart, Profile Wars, Circl.ART, 2019. Foto: Gert Jan van Rooij
Van 27 juni t/m 5 september 2019 was de toonstelling ‘Profile Wars’ te zien in Circl.ART, de projectruimte van de ABN AMRO Kunstcollectie in CIRCL op de Zuidas. Constant Dullaart (Leiderdorp, 1979) onderzoekt de werking van digitale media, waarbij controle, privacy en manipulatie terugkerende thema’s zijn. In tijden van nepaccounts van sociale media en ‘fake news’ is zijn werk actueler dan ooit.
Dullaarts werk speelt zich deels online af. Om de werking van de ‘like-industrie’ goed in kaart te kunnen brengen, besloot hij zelf door te dringen tot de ‘nepvolgersindustrie’ op de sociale media. Zo kocht hij Instagram-accounts, die hij verdeelde onder accounts in de kunstwereld, waarmee hij vooral benadrukte dat publiek te koop is.
Later bouwde Dullaart zijn online identiteiten zelf ‒ inclusief foto’s, uitspraken en hashtags ‒die hij koppelde aan de namen van achttiende-eeuwse Hessische soldaten. Met dit machtige online leger, kon hij ‘likes’ uitdelen en commentaren schrijven waar hij maar wilde. Profile Wars toonde werk met recent gebouwde nepprofielen, die Dullaart liet reageren op het Instagram-account van het Amerikaanse Department of Homeland Security, de overheidsinstelling die waakt over de nationale veiligheid. Door die nepprofielen om beurten één dichtregel te laten ‘posten’ ontstond op dat account één doorlopend gedicht, dat op een ludieke en angstaanjagende manier zichtbaar maakte dat er hier één grote onzichtbare macht is die alle touwtjes in handen heeft.
Daarnaast maakte Dullaart tastbaar werk. Ey Pleuribus Umnumnum bijvoorbeeld was een compositie met simkaarten uit de nepvolgersindustrie. In de vorm van een wapenschild of een ouderwetse legerformatie refereerden ze aan manipulaties in de politiek, zoals het gesjoemel met accounts in de periode van de Amerikaanse verkiezingen.
In zijn nieuwste werk, Target Audience Banners, vertaalde Dullaart zijn instagramprofielen met gefingeerde gegevens, naar handgemaakte vaandels, net als de simkaartcomposities een rechtstreekse verwijzing naar de oorlogstypologie en daarmee naar de online oorlogen van dit moment. Zo visualiseerde Dullaart de gevolgen van de aandachts-economie, een actueel en vaak onzichtbaar thema dat van grote invloed is op onze hedendaagse samenleving.